Jump to content

Yiddish proverbs

From Wikiquote
(Redirected from Jewish/Yiddish proverbs)

Proverbs in the Yiddish language.

Proverbs

[edit]
  • .(אַכט איז ניט קיין אמת) זיבן איז אַ ליגן
    • Zibn iz a lign (akht iz nit keyn emes).
    • Seven is a lie (eight is not the truth).
    • Source: Bernstein, Ignaz (1988). Jüdische Sprichwörter und Redensarten. Fourier Verlag. p. 98. ISBN 3-925037-25-X. 
  • .אַ קלוגער פֿאַרשטײט פֿון אײן װאָרט צװײ
    • A kluger farshteyt fun eyn vort tsvey.
    • A wise man hears one word and understands two.
    • Source: Stutchkoff, Nahum (1950). דער אוצר פֿון דער ייִדישער שפּראַך. YIVO Institute for Jewish Research. p. 304. ISBN 0-914512-46-3. 
    • German gloss (unattested): Ein Kluger versteht von einem Wort zwei.
  • .אַחרי מות קדושים
    • Akhre moys kdoyshim. (direct quote from Hebrew title of two sequential Torah portions)
    • After death, [a person is] holy.
    • English equivalent: Speak well of the dead.
    • Meaning: After a person's death, one should speak only of his virtues. Do not speak ill of the dead.
    • Meaning when used ironically: After death, even the most ordinary person becomes a saint.
    • Source: Bernstein, Ignaz (1988). Jüdische Sprichwörter und Redensarten. Fourier Verlag. p. 10. ISBN 3-925037-25-X. 
    • Latin equivalent: De mortuis nihil nisi bonum. (About the dead, nothing but good [should be said].)
  • .‎אױף אײן שלאָג פֿאַלט קײן בױם ניט אום
    • Af eyn shlog falt keyn boym nit um.
    • A tree doesn't fall with one blow.
    • English equivalent: Little strokes fell great oaks.
    • Source: Bernstein, Ignaz (1988). Jüdische Sprichwörter und Redensarten. Fourier Verlag. p. 279. ISBN 3-925037-25-X. 
    • German gloss (unattested): Auf (Mit) einen Schlag fällt kein Baum (nicht) um.
  • .אױף פֿײַער זאָל מען קײן בױמל ניט גיסן
    • Af fayer zol men keyn boyml nit gisn.
    • Don't pour oil on fire.
    • English equivalent: Don't add fuel to the fire.
    • Meaning: Don't make a bad situation worse by making an injudicious remark.
    • Source: Stutchkoff, Nahum (1950). דער אוצר פֿון דער ייִדישער שפּראַך. YIVO Institute for Jewish Research. p. 454. ISBN 0-914512-46-3. 
    • German equivalent: Man soll kein Öl ins Feuer gießen.
    • German gloss (theoretical): Auf Feuer soll man kein (Baum-) Öl (nicht) gießen.
  • ‎אַמאָל איז די רפֿואה ערגער פֿאַר דער מכּה‫.‬
    • Amol iz di refue erger far der make.
    • Sometimes the cure is worse than the disease.
    • Source: Stutchkoff, Nahum (1950). דער אוצר פֿון דער ייִדישער שפּראַך. YIVO Institute for Jewish Research. p. 423. ISBN 0-914512-46-3. 
    • German gloss (theoretical): Einmal (Manchmal) ist die Refue ärger für (als) die Macke.
  • .אַז דער שטײן ליגט אױף אײן אָרט װערט ער אױך באַװאַקסן מיט גראָז
    • Az der shteyn ligt af eyn ort vert er oykh bavaksn mit groz.
    • If a stone stays in one place, it becomes overgrown with grass.
    • Source: Bernstein, Ignaz (1988). Jüdische Sprichwörter und Redensarten. Fourier Verlag. p. 271. ISBN 3-925037-25-X. 
    • German gloss (unattested): Als (wenn) der Stein liegt auf einem Ort wird er auch bewachsen mit Gras.
    • English proverb expressing the converse: A rolling stone gathers no moss.
  • .אַז מען לעבט, דערלעבט מען
    • Az men lebt, derlebt men.
    • When one lives, one experiences.
    • Meaning: If you live long enough, you live to see surprising things.
    • Source: Furman, Israel (1968). ייִדישע שפּריכװערטער און רעדנסארטן. Hamenora Publishing House. p. 219. 
    • German gloss (unattested): Als (wenn) man lebt, erlebt man.
  • .פֿאַר אַ צאַפּ האָט מען מורא פֿון פֿאָרנט, פֿאַר אַ פֿערד פֿון הינטן, פֿאַר אַ נאַר פֿון אַלע זײַטן
    • Far a tsap hot men moyre fun fornt, far a ferd fun hintn, far a nar fun ale zaytn.
    • Be wary in front of a billy goat, in back of a horse, or on any side of a fool.
    • Source: Bernstein, Ignaz (1988). Jüdische Sprichwörter und Redensarten. Fourier Verlag. p. 105. ISBN 3-925037-25-X. 
  • .‎פֿון אַ חזיר־שװענצל קען מען קײן שטרײַמל ניט מאַכן
    • Fun a khazer-shventsl ken men keyn shtrayml nit makhn.
    • You can't make a shtreimel from a pig's tail.
    • English equivalent: You can't make a silk purse from a sow's ear.
    • Meaning: "You cannot produce anything of good quality from poor raw material; often used of people."
    • Source for meaning of English equivalent: Martin H. Manser (2007). The Facts on File Dictionary of Proverbs. Infobase Publishing. p. 313. ISBN 978-0-8160-6673-5. 
    • Source: Bernstein, Ignaz (1988). Jüdische Sprichwörter und Redensarten. Fourier Verlag. p. 105. ISBN 3-925037-25-X. 
    • German gloss (theoretical): Von einem Chaser-Schwänzel kann man keinen Schtreimel (nicht) machen.
  • .דער מענטש טראַכט און גאָט לאַכט
    • Der mentsh trakht un Got lakht.
    • Man plans and God laughs.
    • English equivalent: Man proposes, God disposes.
    • Source: Furman, Israel (1968). ייִדישע שפּריכװערטער און רעדנסארטן. Hamenora Publishing House. p. 248. 
    • German equivalent: Der Mensch denkt und Gott lenkt.
    • German gloss (unattested): Der Mensch trachtet und Gott lacht.
  • .דאָס עפּעלע פֿאַלט ניט װײַט פֿון בײמעלע
    • Dos epele falt nit vayt fun beymele.
    • The apple doesn't fall far from (the) tree.
    • English equivalent: The apple doesn't fall far from the tree.
    • Meaning: Children are like their parents.
    • Source: Bernstein, Ignaz (1988). Jüdische Sprichwörter und Redensarten. Fourier Verlag. p. 193. ISBN 3-925037-25-X. 
    • German equivalent: Der Apfel fällt nicht weit vom Stamm.
    • German gloss: Der Apfel fällt nicht weit vom Baum.
  • .אַ באַרג מיט אַ באַרג קומט זיך ניט צונױף, אָבער אַ מענטש מיט אַ מענטשן יאָ
    • A barg mit a barg kumt zikh nit tsunoyf, ober a mentsh mit a mentshn yo.
    • Two mountains can't come together, but two people can.
    • Meaning: There is always a way for people to find common ground.
    • German gloss (unattested): Ein Berg mit einem Berg kommt sich nicht zusammen, aber ein Mensch mit einem Menschen ja (schon).
    • Source: Stutchkoff, Nahum (1950). דער אוצר פֿון דער ייִדישער שפּראַך. YIVO Institute for Jewish Research. p. 30. ISBN 0-914512-46-3. 
  • .די צײַט איז טײַערער פֿון געלט
    • Di tsayt iz tayerer fun gelt.
    • Time is more precious than money.
    • Source: Bernstein, Ignaz (1988). Jüdische Sprichwörter und Redensarten. Fourier Verlag. p. 222. ISBN 3-925037-25-X. 
    • German gloss (unattested): Die Zeit ist teuerer von (als) Geld.
  • געשװיגן הײסט אױך גערעדט‪.‬
    • Geshvign heyst oykh geredt.
    • Even silence speaks.
    • Meaning: Sometimes there is eloquence in silence. Alternate meaning: Silence implies consent.
    • Source: Bernstein, Ignaz (1988). Jüdische Sprichwörter und Redensarten. Fourier Verlag. p. 265. ISBN 3-925037-25-X. 
    • German equivalent: Schweigen ist auch eine Antwort.
    • German gloss (unattested): Geschwiegen heißt auch geredet.
  • .שטיל װאַסער גראָבט טיף
    • Shtil vaser grobt tif.
    • Still water digs deep.
    • Source: Bernstein, Ignaz (1988). Jüdische Sprichwörter und Redensarten. Fourier Verlag. p. 86. ISBN 3-925037-25-X. 
    • English equivalent: Still water runs deep.
    • "Silent Men, like still Waters, are deep and dangerous."
    • Thomas Fuller, Gnomologia (1732)

See also

[edit]
[edit]
Wikipedia
Wikipedia
Wikipedia has an article about:
  • Yiddish Wit - Yiddish proverbs in Yiddish (Hebrew letters), YIVO transliteration, and English translation.